Żydowskie skrzypce – między światami

Koncert inaugurujący 6. edycję Lubliner Festival – Festiwalu Kultury Żydowskiej w Lublinie

Wystąpią: Vadim Brodski – skrzypce, Bartłomiej Wezner – fortepian, Izabella Rzeszowska – śpiew, Henryk Rajfer – śpiew, Etel Szyc – prowadzenie

W hołdzie Mariannie Krasnodębskiej – Sprawiedliwej wśród Narodów Świata

5 sierpnia 2025, godz. 19:00

Sala Widowiskowa Centrum Kultury w Lublinie

wejściówki

Wieczór „Żydowskie skrzypce – między światami” otworzy 6. edycję Lubliner Festival i stanie się hołdem złożonym Mariannie Krasnodębskiej – Sprawiedliwej wśród Narodów Świata – oraz wszystkim tym, którzy w czasie Zagłady ratowali innych, narażając własne życie.

Marianna Krasnodębska, z domu Jarosz, była jedną z tych cichych bohaterek, których odwaga ocaliła życie wielu ludzi, a historia – choć przez lata milcząca – zasługuje na głośne przypomnienie. Podczas II wojny światowej Marianna wraz z rodziną z narażeniem życia ukrywała  w swoim domu w Piaskach osoby pochodzenia żydowskiego. Rodzina Jaroszów samotnie, bez rozgłosu, kierując się współczuciem, sumieniem i człowieczeństwem pomagali ukrywającym się oraz wieloma osobami w miejscowym getcie. Ryzykowali wszystko – w czasach, gdy za pomoc Żydom groziła kara śmierci. Ich dom był schronieniem, a oni  – nadzieją.

Za swoje czyny została pośmiertnie uhonorowana tytułem Sprawiedliwej wśród Narodów Świata – najwyższym izraelskim odznaczeniem cywilnym przyznawanym osobom nieżydowskiego pochodzenia, które ratowały Żydów podczas Holokaustu. Odznaczona wieloma orderami, a  w styczniu 2025 odznaczona pośmiertnie Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.

Inauguracyjny koncert 6. Edycji Lubliner Festival – Festiwalu Kultury Żydowskiej w Lublinie poświęcony jest właśnie Jej – kobiecie odważnej, skromnej i sprawiedliwej. To wyraz naszej wdzięczności, pamięci i szacunku wobec Marianny Krasnodębskiej i wszystkich, którzy nie odwrócili wzroku, gdy świat pogrążał się w ciemności.

Podczas tego wyjątkowego wieczoru usłyszeć będzie można Maestro Vadima Brodskiego, światowej klasy skrzypka, który
wniesie do naszej uroczystości pasję i wirtuozerię, którą odnajdziemy w każdym dźwięku.
Vadim Brodski urodzony w Kijowie, to wybitny skrzypek pochodzenia ukraińsko-żydowskiego, od lat
związany z Polską. Jest laureatem najważniejszych międzynarodowych konkursów skrzypcowych, a
jego nazwisko od dekad figuruje wśród najwybitniejszych skrzypków naszych czasów.

Towarzyszy mu Bartłomiej Wezner, pianista, kameralista, pedagog, profesor Akademii Muzycznej im.
F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy. Aktorzy Teatru Żydowskiego – Izabella Rzeszowska i Henryk Rajfer – ożywią pieśniami
wspomnienia.
Muzyka, którą usłyszymy – od dzieł Wieniawskiego, Weinberga, Tansmana i Blocha, po tradycyjne
pieśni modlitewne i piosenki jidysz – stanie się mostem łączącym przeszłość z teraźniejszością,
historię z pamięcią, życie z nadzieją.

Koncert będzie połączeniem muzyki klasycznej, żydowskich pieśni tradycyjnych i słowa – wspomnienia. Powstanie dzięki spotkaniu wybitnych artystów: skrzypka Vadima Brodskiego, pianisty Bartłomieja Weznera, aktorki i pieśniarki Izabelli Rzeszowskiej, aktora i śpiewaka Henryka Rajfera oraz Etel Szyc, która poprowadzi narrację, przywołując postać Marianny Krasnodębskiej i Sprawiedliwych.

Muzyka – od Wieniawskiego, przez Weinberga, Tansmana i Blocha, po tradycyjne modlitwy i piosenki jidysz – stanie się opowieścią o świecie, którego już nie ma, a który przetrwał w pamięci. Pieśni modlitewne i musicalowe przeplatają się z utworami klasycznymi, tworząc poruszającą przestrzeń między historią a teraźniejszością, między życiem a pamięcią.

Wydarzenie nie tylko uczci przeszłość, ale stanie się symbolicznym mostem – gestem wdzięczności, przypomnienia i trwania. Zabrzmi jak wspólna modlitwa – za tych, którzy zostali zamordowani, za tych, którzy przeżyli, i za tych, którzy ratowali, nie pytając o nic.

Niech ten wieczór będzie wspólnym czuwaniem nad pamięcią i wyrazem nadziei.