Życie i Zagłada

Życie i Zagłada

 

piesze zwiedzanie Lublina z Agatą Hrycaj

22.08, godz. 12:00

start: plac Zamkowy

 

1. Jesziwa Chachmej Lublin – Kuźnia Uczonych

Naszą podróż rozpoczniemy od miejsca, które rozsławiło Lublin na cały świat – Jesziwy Chachmej Lublin. Dowiemy się, kiedy powstała ta prestiżowa uczelnia talmudyczna, jaką rolę odgrywała w kształceniu żydowskich elit religijnych i jak wyglądało życie codzienne jej studentów. Poznamy również tragiczne losy Jesziwy i jej wychowanków w czasie II wojny światowej.

2. Szpital Żydowski – Na Straży Zdrowia

Kolejnym przystankiem będzie Szpital Żydowski, symbol troski o zdrowie i dobrostan społeczności. Dowiemy się, kiedy i gdzie powstał pierwszy szpital dla ludności żydowskiej w Lublinie, jak wyglądała opieka medyczna w tamtych czasach i jak potoczyły się losy pacjentów i personelu w obliczu Zagłady.

3. Ulica Lubartowska – Tętniąca Życiem Arteria

Ulica Lubartowska, niegdyś jedno z centrów życia żydowskiego Lublina, ożyje na nowo w opowieściach dawnych mieszkańców. Zanurzymy się w atmosferę dawnych lat, poznamy historie i wspomnienia lubelskich Żydów, którzy tworzyli niepowtarzalny charakter tej ulicy.

4. Dom Ludowy im. Icchoka Lejba Pereca – Ognisko Kultury

Odwiedzimy Dom Ludowy im. Icchoka Lejba Pereca, symbol świeckiego życia kulturalnego żydowskiego proletariatu i klasy robotniczej. Poznamy ideę jego powstania, bogatą ofertę kulturalną i edukacyjną, a także losy Domu od momentu otwarcia, przez okres II wojny światowej, aż po przekazanie go Ministerstwu Rolnictwa w 1951 roku.

5. Studnia na Placu Dworcowym oraz „Morza Kokebebe”

Nasza wędrówka zaprowadzi nas na Plac Dworcowy, gdzie niegdyś znajdowała się studnia, ważny punkt zaopatrzenia w wodę. Poznamy historię tego miejsca, od czasów, gdy czerpano tu wodę, przez budowę wodociągów, a także powstanie Nowego Placu Targowego oraz miejsca, które Żydzi żartobliwie nazywali „Morze Kokebebe”

6. Pamięć o Synagodze Maharszala

Kolejnym punktem naszej wędrówki będzie miejsce, gdzie stała Synagoga Maharszala, ważny ośrodek religijny i społeczny. Poznamy historię jej powstania, znaczenie dla społeczności żydowskiej, a także okoliczności zburzenia bimy w latach 50. XX wieku. Przybliżymy również bogactwo życia religijnego w przedwojennym Lublinie, omawiając liczbę synagog, bożnic i bet ha-midraszów, które funkcjonowały w mieście do 1939 roku. Nie zapomnimy o tragicznych losach synagogi w czasie II wojny światowej.

7. Mural z poematem „Moje święte żydowskie miasto” przy galerii Vivo

Zanurz się w codziennym życiu żydowskiej społeczności Lublina w okresie międzywojennym. Mural, inspirowany poematem „Moje święte żydowskie miasto”, przeniesie Cię w czasie, ukazując barwny i wielokulturowy świat, który bezpowrotnie zniknął.

8. 8. Błonia pod Zamkiem i Latarnia Pamięci

Stań w miejscu, gdzie niegdyś tętniło życiem serce żydowskiego Lublina. Błonia pod Zamkiem to obszar dawnej dzielnicy żydowskiej, zniszczonej podczas II wojny światowej. Tuż obok wznosi się kościół św. Wojciecha, nazywany przez żydowskich mieszkańców miasta „klasztorem” ze względu na swoje podobieństwo do synagogi. Latarnia Pamięci, symboliczny pomnik, przypomina o tragicznym losie lubelskich Żydów.

9. 9. Plac Zamkowy

Poznaj wielowiekową historię Żydów w Lublinie, sięgającą XV wieku. Plac Zamkowy, niemy świadek burzliwych dziejów, stanowi punkt wyjścia do opowieści o życiu, kulturze i tragicznym końcu społeczności żydowskiej. Dowiedz się o likwidacji getta, utworzeniu obozów pracy na terenie miasta, w tym na Flugplatzu i przy ul. Lipowej, oraz o zagładzie Żydów podczas akcji „Reinhard” i „Erntefest”.

10. Brama Grodzka

Brama Grodzka, niegdyś symboliczna granica getta, stanowi dziś przejmujące świadectwo izolacji i prześladowań. Poznaj historię zmieniającego się na przestrzeni wieków statusu lubelskich Żydów i zobacz, gdzie przebiegała granica dzielnicy żydowskiej, oddzielająca dwa światy.

 

11. Dawny Dom Sierot i Starców:

Zanurz się w historię tego niezwykłego miejsca, które przez lata niosło pomoc najbardziej potrzebującym. Poznaj losy żydowskich sierot i starców, którzy znaleźli tu schronienie. Dowiemy się, jak wyglądało ich codzienne życie, a także jak doszło do likwidacji ochronki przez niemieckiego okupanta w marcu 1942 roku.

12. Siedziba Centralnego Komitetu Żydów Polskich:

Stań w miejscu, które po wojnie tętniło nadzieją na odbudowę żydowskiego życia w Polsce. Odkryj cele i działalność Centralnego Komitetu Żydów Polskich – organizacji, która walczyła o prawa i godność ocalałych z Zagłady. Przyjrzymy się trudnej sytuacji polityczno-prawnej Żydów w latach 1944-1949 oraz prześledzimy zmiany w liczebności społeczności żydowskiej w Lublinie od 1945 do 1990 roku.

13. Ulica Kowalska – brama do innego świata:

Ulica Kowalska, niegdyś tętniąca życiem dzielnicy żydowskiej, stała się symbolem tragedii. To tutaj znajdowała się brama getta, za którą stłoczono tysiące ludzi. Poznamy historię powstania getta w Lublinie, zarówno tego przy ulicy Kowalskiej, jak i na Majdanie Tatarskim. Dowiemy się, jak wyglądało codzienne życie w getcie, jak funkcjonował opór i jaka pomoc docierała do zamkniętych tam ludzi. Przypomnimy również tragiczne wydarzenia związane z ostateczną likwidacją getta.

14. Pomnik Ofiar Getta – pamięć o Zagładzie:

Zatrzymaj się przy Pomniku Ofiar Getta i wysłuchaj historii jego powstania. Poznamy postać twórcy przejmującego „Poematu o zamordowanym narodzie żydowskim”. Dowiemy się, dlaczego w Polsce mówimy o Zagładzie, a nie o Holokauście, oraz jak obchodzony jest Jom HaShoah – Dzień Pamięci o Zagładzie.

 

Agata Hrycaj – przewodnik po zakamarkach Lublina i fascynującej kulturze żydowskiej. Z wykształcenia socjolog, z zawodu statystyk, a z pasji – licencjonowany przewodnik miejski po Lublinie. Należy do Lubelskiego Stowarzyszenia Pilotów i Przewodników Turystycznych „Pogranicze”. Uwielbia odkrywać i przybliżać innym piękno i wielokulturową historię mojego miasta

Szczególnie bliska jest jej kultura żydowska, która przez wieki stanowiła integralną część miasta. Niezwykle bogata tradycja, symbolika obrzędów i wielowątkowe losy społeczności żydowskiej stały się dla niej prawdziwą pasją. Zafascynowana tym światem, z ogromną przyjemnością zgłębia jego tajniki, a zdobytą wiedzą i odkryciami chętnie dzieli się z innymi, starając się przybliżyć im fascynujące dziedzictwo żydowskiego Lublina.

 

ZAPISY

Czas trwania spaceru: 2,5 godziny